Theo ông Vừ Tồng Pó, một nông dân sinh năm 1970 tại bản Mường Lống 2, xã Mường Lống, huyện Kỳ Sơn, Gà Đen được chăn nuôi tại vùng núi cao, khí hậu lạnh, ăn các loại thức ăn tự nhiên như ngô, rau, củ, quả. Điều này giúp thịt Gà Đen có hương vị thơm ngon và đặc biệt, nhiều chất dinh dưỡng. Gà Đen còn được nấu với Cây Sâm của người Mông, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho con người. Do đó, giá trị dinh dưỡng và thương mại của Gà Đen luôn cao hơn so với Gà Trắng thông thường.
Tuy nhiên, do tập quán sản xuất manh mún, hiện Gà Đen chủ yếu được chăn nuôi nhỏ lẻ để phục vụ nhu cầu gia đình trong cộng đồng người Mông. Nhận thấy giá trị kinh tế của loài gia cầm này, từ năm 2018, ông Vừ Tồng Pó đã bắt đầu chăn nuôi Gà Đen và thành lập Hợp tác xã dịch vụ Nông nghiệp và Du lịch cộng đồng xã Mường Lống.
Hiện nay, HTX đã có 15 thành viên và hàng năm sản xuất hàng ngàn con gà giống và gà thịt, tuy nhiên, vẫn chưa đủ cung cấp cho cộng đồng và thị trường trong huyện và tỉnh. Chăn nuôi Gà Đen của HTX không chỉ mang lại thu nhập kinh tế cao cho các thành viên, mà còn có ý nghĩa giảm nghèo và đem tới sự tương trợ giữa các thành viên trong cộng đồng.
Mô hình chăn nuôi Gà Đen của HTX còn kết hợp với phát triển du lịch cộng đồng tại Cổng trời Mường Lống, tạo nên một điểm đến hấp dẫn cho du khách. Khu vực này có các vườn Đào và vườn Mận trên diện tích hơn 20 ha, nơi du khách có thể thưởng thức không chỉ chương trình chăn nuôi Gà Đen mà còn những trải nghiệm khác.
Du khách có thể tham quan và trải nghiệm các vườn Đào và Mận trong thời điểm hoa nở hoặc mùa thu hoạch. Ngoài việc chiêm ngưỡng cảnh đẹp, du khách còn được thưởng thức đặc sản rượu Ngô của người Hơ Mông, với tiết mục độc đáo "uống rượu lắc đầu gà". Đồng thời, món thịt Gà Đen nấu với Sâm của người Mông cũng là một trải nghiệm độc đáo và hấp dẫn. Du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng đội văn nghệ biểu diễn và nghe ông Vừ Tồng Pó trình diễn khèn Mông, mang đến cho họ một trải nghiệm văn hóa và ẩm thực đặc biệt.
Mô hình chăn nuôi Gà Đen của HTX không chỉ tạo ra thu nhập cao cho các thành viên mà còn thúc đẩy phát triển du lịch cộng đồng. Ông Vừ Tồng Pó đã trở thành người tiên phong tích cực tham gia mô hình du lịch cộng đồng, gắn kết với việc phục vụ ẩm thực Gà Đen cho du khách. Thương hiệu Gà Đen Mường Lống Kỳ Sơn đã ngày càng vươn xa và thu hút được sự quan tâm của du khách khi đến vùng đất Kỳ Sơn./.