LIÊN HIỆP CÁC HỘI KHOA HỌC VÀ KỸ THUẬT NGHỆ AN
CAM, CÂY TRỒNG TIỀN TỶ CẦN SỚM ĐƯỢC KHÔI PHỤC, TÁI CANH LẠI
Cam, cây trồng đặc sản của Nghệ An có từ thời xa xưa và là sản phẩm nổi tiếng cả trong và ngoài nước về chất lượng thơm, ngon, ít có giống cam nào sánh nổi. Đó chính là giống cam Xã Đoài hay còn gọi là cam Vinh, cam xứ Ngh. Từ những năm 2020 trở về trước ở vùng đất đỏ bazan Phủ Quỳ, vùng đất Bãi Phủ huyện Con Cuông (cũ) và vùng đất Xã Đoài huyện Nghi Lộc (cũ), vào những ngày cuối năm trên những đồi cam, vườn cam ở những địa phương nói trên nhộn nhịp kẻ mua, người bán giữa chủ vườn cam với các thương lái. Hôm nay, cũng trên những đồi cam, vườn cam ấy không còn cảnh nhộn nhịp kẻ mua, người bán nhiều như ngày xưa nữa. Bởi hàng trăm, hàng ngàn ha cam bị nhiễm bệnh nặng, dẫn đến tàn lụi nhanh buộc phải chặt bỏ để thay vào đó là cây mía, cây ngô, cây sắn...
Dù là cây gì trồng thay thế cây cam trên đất này cũng không thể cho giá trị thu nhập cao hơn cây cam, đó là lời khẳng định của ông Hoàng Minh, nguyên là Giám đốc Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Xuân Thành ở huyện Quỳ Hợp (cũ)
CÂY TRỒNG THU NHẬP TIỀN TỶ
Năm 2018 diện tích cam toàn tỉnh lên đến 6.156 ha; trong đó, huyện Quỳ Hợp cũ có đến 2.787 ha, chiếm 45,27% tổng diện tích cam toàn tỉnh, trong số này riêng xã Minh Hợp có tới 1.700 ha, nhiều nhất tỉnh.
Theo ông Hoàng Minh, nguyên là Giám đốc Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Xuân Thành (đóng trên địa bàn xã Minh Hợp) cho biết, toàn công ty trồng 720 ha cam, chủ yếu trồng giống cam Xã Đoài. Trung bình mỗi hộ nhận khoán trồng từ 1,2 - 3,0 ha cam. Ngày ấy công ty có 750 lao động, đời sống công nhân nghèo nàn, vất vả, nợ ngân hàng, nợ bảo hiểm xã hội hàng tỷ đồng, khó khăn chồng chất khó khăn. Trước thực trạng đó, lãnh đạo công ty và toàn thể công nhân quyết tâm đẩy mạnh phát triển cây cam cả về mở rộng diện tích và đầu tư thâm canh, lấy cây cam làm nguồn thu nhập chính cho công ty và cho mỗi gia đình công nhân. Kết quả đúng như mục tiêu phấn đấu, chỉ tính riêng giai đoạn từ 2010 - 2015, doanh thu bình quân mỗi năm của công ty đạt từ 95 - 100 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước 800 triệu đồng/năm, nộp các khoản BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động 8 tỷ đồng/năm. Thu nhập bình quân của người lao động 5 triệu đồng/người/tháng, có gia đình thu nhập trên 15 triệu đồng/người/tháng. Riêng năm 2015 có 95 hộ có thu nhập từ 400 - 700 triệu đồng/hộ, cá biệt có 25 hộ có mức thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm. Gần đây nhất, năm 2019, cam được mùa, bán được giá, có 25 hộ thu nhập từ 1,2 - 1,6 tỷ đồng/ ha cam, trừ hết chi phí đầu tư vào sản xuất vẫn còn lãi hơn 1 tỷ đồng/ ha. Nhờ có thu nhập cao từ cây cam, nên nhà nào cũng xây lại nhà cửa khang trang, nhiều nhà mua cả xe ô tô không phải là chuyện hiếm ở vùng miền núi này.
Tại huyện lúa Yên Thành (cũ) có xã Đồng Thành, nay là xã Yên Thành trông 60 ha cam Xã Đoài. Trong đó có 24 cam thuộc trang trại cam Thiên Sơn của ông Trịnh Xuân Giáo, 35 ha còn lại là của bà con nông dân xã Đồng Thành. Năng suất cam bình quân ở xã Đồng Thành đạt từ 28 - 30 tấn quả/ha, doanh thu hàng năm từ 850 - 900 triệu đồng/ha/năm. Cam ở đây được trồng theo quy trình nông nghiệp hữu cơ, nên ít bị sâu bệnh chất lượng tốt, giá bán cao hơn cam ở các địa phương khác. Ông Trương Văn Biên ở xã Đồng Thành trồng 5 ha cam, ông cho biết: trung bình mỗi năm gia đình ông thu nhập từ 1,1 - 1,2 tỷ đồng/ha là chắn chắn. Riêng trang trại cam Thiên Sơn của ông Trinh Xuân Giáo ở xã Đồng Thành là cơ sở sản xuất cam đầu tiên trong cả nước được cấp chứng chỉ nông nghiệp tốt toàn cầu Global Good Agricultural Practices (GLOBAL GAP). Chứng chỉ GLOBAL GAP giúp mở rộng con đường xuất khẩu cam ra thị trường thế giới. Chính nhờ vậy, cam của trang trại Thiên Sơn vừa qua đã có mặt trên các chuyến bay hàng không dân dụng từ Việt Nam đi nhiều nước để hành khách trong nước và quốc tế thưởng thức và đã có mặt ở thị trường Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc, Mỹ...
Còn tại xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc (cũ) nguyên quán của giống cam Xã Đoài, ông Phan Công Hưởng nguyên Chủ tịch Hội Nông dân xã cho biết: Ở xã Nghi Diên hầu như nhà nào ít, nhiều đều trồng cam trong vườn nhà. Riêng gia đình ông Hưởng có 400 gốc cam, bình quân mỗi gốc cam mỗi vụ cho thu hoạch từ 150 - 200 quả. Giống cam Xã Đoài ở đây chín rộ vào cuối năm âm lịch. Vì vậy, khách hàng trong và ngoài tỉnh đến tận từng nhà đăng ký mua cam trả tiền đặt cọc trước rồi chờ đến gần tết nguyên đán mới hái về làm mâm quả thờ tết và làm quà biếu. Cam ở đây được bán với giá bình quân 70 ngàn đồng/quả mà không có nhiều để bán, thậm chí có năm bán lên đến 100 ngàn đồng/quả.
VÌ SAO HÀNG NGÀN HA CAM PHẢI CHẶT BỎ
Năm 2014 diện tích cam toàn tỉnh là 3.542 ha, đến năm 2018 tăng lên 6.150 ha, bước sang năm 2019 diện tích cam giảm dần hàng năm và đến năm 2024, diện tích cam toàn tỉnh chỉ còn lại 1.884 ha. Lý do diện tích cam giảm nhiều hàng năm là do cam bị bệnh phá hoại dẫn đến tàn lụi nhanh, buộc phải chặt bỏ từ năm 2019 đến năm 2023 là 4.051 ha. Địa phương có diện tích cam nhiều nhất tỉnh là Quỳ Hợp 2.787 ha, đến nay chỉ còn lại hơn 200 ha. Chuyện cam Quỳ Hợp phải chặt bỏ tràn lan đã làm nóng nghị trường tại kỳ họp thứ 14 HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII. Cả hội trường im lặng, lắng nghe đại biểu HĐND tỉnh ông Vi Văn Quý - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Quỳ Hợp (cũ) không thể dấu nổ sự bức xúc và nuối tiếc khi trên quê hương Quỳ Hợp được mệnh danh là “thủ phủ” cam Vinh xứ Nghệ với diện tích gần 2.800 ha cam bị tàn lụi nhanh, buộc phải chặt bỏ tràn lan làm mất nguồn thu hàng tỷ đồng mỗi năm và nay chỉ còn lại hơn 200 ha. Ông Vi Văn Quý đề nghị các cơ quan chức năng giải trình nguyên nhân và đề ra biện pháp giải quyết.
Việc tìm ra nguyên nhân cây cam phải chặt bỏ tràn lan đã có nhiều ý kiến tranh cãi khác nhau kéo dài. Đến đầu năm 2021, Viện Bảo vệ Thực vật (BVTV) thuộc Bộ NN&PTNT (nay là Bộ NN&MT) đã cử một số chuyên gia về bệnh cây vào tận các đồi cam, vườn cam đang bị bệnh để xác định cây cam bị bệnh gì. Đoàn đã tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm ở thân, lá, rễ test nhanh để biết đó là loại bệnh gì. Kết quả cho biết, cây cam ở Nghệ An bị nhiễm 2 loại bệnh: bệnh vàng lá gân xanh (greening) và bệnh vàng lá thối rễ, cả 2 bệnh này rất dễ lây lan ra diện rộng, nếu phòng trừ không kịp thời.
Bệnh vàng lá gân xanh (greening) do chủng vi khuẩn Candidatus, loài Liberibacter Asicticus (Las) châu Á. Vi khuẩn này tấn công vào mạch dẫn của cây để gây bệnh và từ đây bệnh được lây truyền nhanh do rầy chổng cánh chích hút truyền vi khuẩn từ cây bị bệnh sang cây chưa bị bệnh.
Đối với bệnh vàng lá thối rễ do nấm Fusarium, phytophthora và tuyến truyền gây ra. Bệnh này ít xuất hiện vào mùa mưa, chủ yếu xuất hiện nhiều vào đầu mùa nắng.
GIẢI PHÁP ĐỂ CÂY CAM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Để tái canh phục hồi lại cây cam, đảm bảo cây cam phát triển bền vững đem lại hiệu quả lớn cho người trồng, giữ lấy thương hiệu vốn có của cam Vinh, đề nghị:
Thứ nhất: Chỉ nên trồng cam ở những vùng đất cao ráo ít bị ngập úng khi có mưa to, có tầng đất canh tác dày từ 45 - 50 cm trở lên. Tốt nhất nên trồng cam ở vùng đất đỏ bazan Phủ Quỳ, vùng đất quanh các núi đá vôi, nhiều canxi, phophorit, cam ít bị bệnh, chất lượng thơm, ngon.
Thứ hai: Ngành nông nghiệp và các ngành có liên quan không thể để tình trạng tự do chiết, ghép nhân giống cam ồ ạt, bán cây giống ra thị trường tràn lan như vừa qua đã gây ra tình trạng hàng ngàn ha cam nhiễm bệnh vàng lá gân xanh, vàng lá thối rễ phải chặt bỏ. Việc chiết, ghép nhân giống cam phải do ngành nông nghiệp quản lý và cấp giấy phép hành nghề cho những tổ chức và cá nhân có đủ điều kiện về chuyên môn kỹ thuật được đào tạo, có đất đai, có vườn ươm nhân giống, có các trang thiết bị hành nghề, có đội ngũ lao đọng có kỹ thuật...
Thứ ba: Trong quá trình nhân giống, tuyệt đối không chiết cây, lấy mắt ghép ở những vườn cam đã bị nhiễm các bệnh nói trên.
Thứ tư: Hiện tại trên địa bàn tỉnh chưa có một cơ sở nào chịu trách nhiệm trong việc bình tuyển, chọn lọc, nhân giống cây cam đầu dòng, để từ đó lấy mắt ghép phục vụ nhu cầu sản xuất cây giống cung cấp cho các trang trại cam, vườn cam. Công việc này, theo chúng tôi tỉnh nên giao cho Trung tâm giống cây trồng Nghệ An đảm nhiệm.
Thứ năm: Vườn cam sau khi đã chặt bỏ do bị nhiễm bệnh để trồng các cây khác được từ 2 - 3 năm nay có thể trồng lại cam. Những trước khi trồng phải vệ sinh sạch sẽ đất, thu gom hết tàn dư các loại cây trồng trên đất đó, kể cả cỏ dại đốt hết, sau đó bón vôi rải đều trên mặt đất để diệt nấm, vi khuẩn gây hại.
Thứ sáu: Những cây cam trồng mới (tái canh lại) cần thực hiện đúng quy trình sản xuất thâm canh do ngành nông nghiệp ban hành. Trong đó, cần lưu ý: Vệ sinh sạch sẽ tàn dư các loại cây trồng cũ trên đất đó. Giống cây cam trồng mới phải trồng bằng giống sạch bệnh mua ở các cơ sở sản xuất giống có địa chỉ rõ ràng, có bảo hành giống đảm bảo chất lượng. Tuyệt đối không mua cây giống trôi nổi ở ngoài thị trường đem về trồng sẽ không thể tránh khỏi bị bệnh như đã gặp trước đây. Mật độ trồng không vượt quá 500 cây/ha.
Thứ bảy: Tất cả các vườn cam sau khi trồng đều phải có hệ thống mương tiêu thoát nước nhanh khi có mưa to, nhất là ở các vùng trũng thấp. Nếu gốc cây cam bị ngập nước lâu sẽ gây ra tình trạng thối rễ, vàng lá, rụng quả, nứt vỏ quả và tạo cơ hội cho các loại nấm phá hoại rễ cam.
Thứ tám: Thường xuyên thăm vườn cam, nếu phát hiện có rầy chổng cánh bám vào lá, đọt non của cây cam thì lập tức sử đụng thuốc Bassa phun ngay theo chỉ dẫn có ghi ở bao bì. Rầy chổng cánh là môi giới truyền bệnh vàng lá gân xanh cho cây cam. Nếu phát hiện cây cam bị bệnh vàng lá, thối rễ, rụng quả nhiều thì dùng 1 trong các loại thuốc Mexyl MZ72WP, Alpine 80WG, Treppach Bul 60SL... dùng để tưới ít nhất 3 lần theo hướng dẫn có ghi ở ngoài bao bì.
Cam Xã Đoài là cây trồng đặc sản của Nghệ An, với thương hiệu cam Vinh nổi tiếng cả nước, là đặc sản cam duy nhất có mặt ở thị trường nhiều nước trên thế giới và là cây trồng cho thu nhập tiền tỷ không thể bị lãng quên sau hơn 2 năm phải chặt bỏ vì bệnh. Khoảng thời gian cách ly cho đất nghỉ không tiếp tục trồng cam đã đủ để chúng ta tiếp tục tái canh lại cây cam như ngày xưa.
Dù là cây gì trồng thay thế cây cam trên đất này cũng không thể cho giá trị thu nhập cao hơn cây cam, đó là lời khẳng định của ông Hoàng Minh, nguyên là Giám đốc Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Xuân Thành ở huyện Quỳ Hợp (cũ)
CÂY TRỒNG THU NHẬP TIỀN TỶ
Năm 2018 diện tích cam toàn tỉnh lên đến 6.156 ha; trong đó, huyện Quỳ Hợp cũ có đến 2.787 ha, chiếm 45,27% tổng diện tích cam toàn tỉnh, trong số này riêng xã Minh Hợp có tới 1.700 ha, nhiều nhất tỉnh.
Theo ông Hoàng Minh, nguyên là Giám đốc Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Xuân Thành (đóng trên địa bàn xã Minh Hợp) cho biết, toàn công ty trồng 720 ha cam, chủ yếu trồng giống cam Xã Đoài. Trung bình mỗi hộ nhận khoán trồng từ 1,2 - 3,0 ha cam. Ngày ấy công ty có 750 lao động, đời sống công nhân nghèo nàn, vất vả, nợ ngân hàng, nợ bảo hiểm xã hội hàng tỷ đồng, khó khăn chồng chất khó khăn. Trước thực trạng đó, lãnh đạo công ty và toàn thể công nhân quyết tâm đẩy mạnh phát triển cây cam cả về mở rộng diện tích và đầu tư thâm canh, lấy cây cam làm nguồn thu nhập chính cho công ty và cho mỗi gia đình công nhân. Kết quả đúng như mục tiêu phấn đấu, chỉ tính riêng giai đoạn từ 2010 - 2015, doanh thu bình quân mỗi năm của công ty đạt từ 95 - 100 tỷ đồng, nộp ngân sách nhà nước 800 triệu đồng/năm, nộp các khoản BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động 8 tỷ đồng/năm. Thu nhập bình quân của người lao động 5 triệu đồng/người/tháng, có gia đình thu nhập trên 15 triệu đồng/người/tháng. Riêng năm 2015 có 95 hộ có thu nhập từ 400 - 700 triệu đồng/hộ, cá biệt có 25 hộ có mức thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm. Gần đây nhất, năm 2019, cam được mùa, bán được giá, có 25 hộ thu nhập từ 1,2 - 1,6 tỷ đồng/ ha cam, trừ hết chi phí đầu tư vào sản xuất vẫn còn lãi hơn 1 tỷ đồng/ ha. Nhờ có thu nhập cao từ cây cam, nên nhà nào cũng xây lại nhà cửa khang trang, nhiều nhà mua cả xe ô tô không phải là chuyện hiếm ở vùng miền núi này.
Tại huyện lúa Yên Thành (cũ) có xã Đồng Thành, nay là xã Yên Thành trông 60 ha cam Xã Đoài. Trong đó có 24 cam thuộc trang trại cam Thiên Sơn của ông Trịnh Xuân Giáo, 35 ha còn lại là của bà con nông dân xã Đồng Thành. Năng suất cam bình quân ở xã Đồng Thành đạt từ 28 - 30 tấn quả/ha, doanh thu hàng năm từ 850 - 900 triệu đồng/ha/năm. Cam ở đây được trồng theo quy trình nông nghiệp hữu cơ, nên ít bị sâu bệnh chất lượng tốt, giá bán cao hơn cam ở các địa phương khác. Ông Trương Văn Biên ở xã Đồng Thành trồng 5 ha cam, ông cho biết: trung bình mỗi năm gia đình ông thu nhập từ 1,1 - 1,2 tỷ đồng/ha là chắn chắn. Riêng trang trại cam Thiên Sơn của ông Trinh Xuân Giáo ở xã Đồng Thành là cơ sở sản xuất cam đầu tiên trong cả nước được cấp chứng chỉ nông nghiệp tốt toàn cầu Global Good Agricultural Practices (GLOBAL GAP). Chứng chỉ GLOBAL GAP giúp mở rộng con đường xuất khẩu cam ra thị trường thế giới. Chính nhờ vậy, cam của trang trại Thiên Sơn vừa qua đã có mặt trên các chuyến bay hàng không dân dụng từ Việt Nam đi nhiều nước để hành khách trong nước và quốc tế thưởng thức và đã có mặt ở thị trường Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc, Mỹ...
Còn tại xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc (cũ) nguyên quán của giống cam Xã Đoài, ông Phan Công Hưởng nguyên Chủ tịch Hội Nông dân xã cho biết: Ở xã Nghi Diên hầu như nhà nào ít, nhiều đều trồng cam trong vườn nhà. Riêng gia đình ông Hưởng có 400 gốc cam, bình quân mỗi gốc cam mỗi vụ cho thu hoạch từ 150 - 200 quả. Giống cam Xã Đoài ở đây chín rộ vào cuối năm âm lịch. Vì vậy, khách hàng trong và ngoài tỉnh đến tận từng nhà đăng ký mua cam trả tiền đặt cọc trước rồi chờ đến gần tết nguyên đán mới hái về làm mâm quả thờ tết và làm quà biếu. Cam ở đây được bán với giá bình quân 70 ngàn đồng/quả mà không có nhiều để bán, thậm chí có năm bán lên đến 100 ngàn đồng/quả.
VÌ SAO HÀNG NGÀN HA CAM PHẢI CHẶT BỎ
Năm 2014 diện tích cam toàn tỉnh là 3.542 ha, đến năm 2018 tăng lên 6.150 ha, bước sang năm 2019 diện tích cam giảm dần hàng năm và đến năm 2024, diện tích cam toàn tỉnh chỉ còn lại 1.884 ha. Lý do diện tích cam giảm nhiều hàng năm là do cam bị bệnh phá hoại dẫn đến tàn lụi nhanh, buộc phải chặt bỏ từ năm 2019 đến năm 2023 là 4.051 ha. Địa phương có diện tích cam nhiều nhất tỉnh là Quỳ Hợp 2.787 ha, đến nay chỉ còn lại hơn 200 ha. Chuyện cam Quỳ Hợp phải chặt bỏ tràn lan đã làm nóng nghị trường tại kỳ họp thứ 14 HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII. Cả hội trường im lặng, lắng nghe đại biểu HĐND tỉnh ông Vi Văn Quý - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Quỳ Hợp (cũ) không thể dấu nổ sự bức xúc và nuối tiếc khi trên quê hương Quỳ Hợp được mệnh danh là “thủ phủ” cam Vinh xứ Nghệ với diện tích gần 2.800 ha cam bị tàn lụi nhanh, buộc phải chặt bỏ tràn lan làm mất nguồn thu hàng tỷ đồng mỗi năm và nay chỉ còn lại hơn 200 ha. Ông Vi Văn Quý đề nghị các cơ quan chức năng giải trình nguyên nhân và đề ra biện pháp giải quyết.
Việc tìm ra nguyên nhân cây cam phải chặt bỏ tràn lan đã có nhiều ý kiến tranh cãi khác nhau kéo dài. Đến đầu năm 2021, Viện Bảo vệ Thực vật (BVTV) thuộc Bộ NN&PTNT (nay là Bộ NN&MT) đã cử một số chuyên gia về bệnh cây vào tận các đồi cam, vườn cam đang bị bệnh để xác định cây cam bị bệnh gì. Đoàn đã tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm ở thân, lá, rễ test nhanh để biết đó là loại bệnh gì. Kết quả cho biết, cây cam ở Nghệ An bị nhiễm 2 loại bệnh: bệnh vàng lá gân xanh (greening) và bệnh vàng lá thối rễ, cả 2 bệnh này rất dễ lây lan ra diện rộng, nếu phòng trừ không kịp thời.
Bệnh vàng lá gân xanh (greening) do chủng vi khuẩn Candidatus, loài Liberibacter Asicticus (Las) châu Á. Vi khuẩn này tấn công vào mạch dẫn của cây để gây bệnh và từ đây bệnh được lây truyền nhanh do rầy chổng cánh chích hút truyền vi khuẩn từ cây bị bệnh sang cây chưa bị bệnh.
Đối với bệnh vàng lá thối rễ do nấm Fusarium, phytophthora và tuyến truyền gây ra. Bệnh này ít xuất hiện vào mùa mưa, chủ yếu xuất hiện nhiều vào đầu mùa nắng.
GIẢI PHÁP ĐỂ CÂY CAM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Để tái canh phục hồi lại cây cam, đảm bảo cây cam phát triển bền vững đem lại hiệu quả lớn cho người trồng, giữ lấy thương hiệu vốn có của cam Vinh, đề nghị:
Thứ nhất: Chỉ nên trồng cam ở những vùng đất cao ráo ít bị ngập úng khi có mưa to, có tầng đất canh tác dày từ 45 - 50 cm trở lên. Tốt nhất nên trồng cam ở vùng đất đỏ bazan Phủ Quỳ, vùng đất quanh các núi đá vôi, nhiều canxi, phophorit, cam ít bị bệnh, chất lượng thơm, ngon.
Thứ hai: Ngành nông nghiệp và các ngành có liên quan không thể để tình trạng tự do chiết, ghép nhân giống cam ồ ạt, bán cây giống ra thị trường tràn lan như vừa qua đã gây ra tình trạng hàng ngàn ha cam nhiễm bệnh vàng lá gân xanh, vàng lá thối rễ phải chặt bỏ. Việc chiết, ghép nhân giống cam phải do ngành nông nghiệp quản lý và cấp giấy phép hành nghề cho những tổ chức và cá nhân có đủ điều kiện về chuyên môn kỹ thuật được đào tạo, có đất đai, có vườn ươm nhân giống, có các trang thiết bị hành nghề, có đội ngũ lao đọng có kỹ thuật...
Thứ ba: Trong quá trình nhân giống, tuyệt đối không chiết cây, lấy mắt ghép ở những vườn cam đã bị nhiễm các bệnh nói trên.
Thứ tư: Hiện tại trên địa bàn tỉnh chưa có một cơ sở nào chịu trách nhiệm trong việc bình tuyển, chọn lọc, nhân giống cây cam đầu dòng, để từ đó lấy mắt ghép phục vụ nhu cầu sản xuất cây giống cung cấp cho các trang trại cam, vườn cam. Công việc này, theo chúng tôi tỉnh nên giao cho Trung tâm giống cây trồng Nghệ An đảm nhiệm.
Thứ năm: Vườn cam sau khi đã chặt bỏ do bị nhiễm bệnh để trồng các cây khác được từ 2 - 3 năm nay có thể trồng lại cam. Những trước khi trồng phải vệ sinh sạch sẽ đất, thu gom hết tàn dư các loại cây trồng trên đất đó, kể cả cỏ dại đốt hết, sau đó bón vôi rải đều trên mặt đất để diệt nấm, vi khuẩn gây hại.
Thứ sáu: Những cây cam trồng mới (tái canh lại) cần thực hiện đúng quy trình sản xuất thâm canh do ngành nông nghiệp ban hành. Trong đó, cần lưu ý: Vệ sinh sạch sẽ tàn dư các loại cây trồng cũ trên đất đó. Giống cây cam trồng mới phải trồng bằng giống sạch bệnh mua ở các cơ sở sản xuất giống có địa chỉ rõ ràng, có bảo hành giống đảm bảo chất lượng. Tuyệt đối không mua cây giống trôi nổi ở ngoài thị trường đem về trồng sẽ không thể tránh khỏi bị bệnh như đã gặp trước đây. Mật độ trồng không vượt quá 500 cây/ha.
Thứ bảy: Tất cả các vườn cam sau khi trồng đều phải có hệ thống mương tiêu thoát nước nhanh khi có mưa to, nhất là ở các vùng trũng thấp. Nếu gốc cây cam bị ngập nước lâu sẽ gây ra tình trạng thối rễ, vàng lá, rụng quả, nứt vỏ quả và tạo cơ hội cho các loại nấm phá hoại rễ cam.
Thứ tám: Thường xuyên thăm vườn cam, nếu phát hiện có rầy chổng cánh bám vào lá, đọt non của cây cam thì lập tức sử đụng thuốc Bassa phun ngay theo chỉ dẫn có ghi ở bao bì. Rầy chổng cánh là môi giới truyền bệnh vàng lá gân xanh cho cây cam. Nếu phát hiện cây cam bị bệnh vàng lá, thối rễ, rụng quả nhiều thì dùng 1 trong các loại thuốc Mexyl MZ72WP, Alpine 80WG, Treppach Bul 60SL... dùng để tưới ít nhất 3 lần theo hướng dẫn có ghi ở ngoài bao bì.
Cam Xã Đoài là cây trồng đặc sản của Nghệ An, với thương hiệu cam Vinh nổi tiếng cả nước, là đặc sản cam duy nhất có mặt ở thị trường nhiều nước trên thế giới và là cây trồng cho thu nhập tiền tỷ không thể bị lãng quên sau hơn 2 năm phải chặt bỏ vì bệnh. Khoảng thời gian cách ly cho đất nghỉ không tiếp tục trồng cam đã đủ để chúng ta tiếp tục tái canh lại cây cam như ngày xưa.
Tác giả bài viết: Trí Tuệ - Phương Thúy
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Thống kê truy cập
- Đang truy cập83
- Máy chủ tìm kiếm2
- Khách viếng thăm81
- Hôm nay21,548
- Tháng hiện tại1,024,927
- Tổng lượt truy cập25,019,360
Tin nóng
-
Bước tiến rõ rệt về chất lượng tiếng Việt của trẻ em dân tộc thiểu số Nghệ An
-
Nghệ An có tân Bí thư Tỉnh ủy
-
Nghệ An là 1 trong 17 địa phương đạt và vượt chỉ tiêu xây dựng nhà ở xã hội
-
Nghệ An định hình ngành thủy sản bền vững
-
Nghệ An tổ chức khởi công đồng loạt 9 trường phổ thông nội trú liên cấp
-
Lễ Tổng kết và trao giải Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc lần thứ 21 năm 2025
-
Gắn kết tình làng nghĩa xóm trong Ngày hội Đại đoàn kết
-
Nghệ An: Vốn tín dụng chính sách 'tiếp sức' cho người nghèo
-
Danh sách Chủ tịch và 8 Phó Chủ tịch, 119 vị Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An khoá XVI, nhiệm kỳ 2025 – 2030
-
Nghệ An có tân Chủ tịch UBND tỉnh
